مبانی فقهی فصل سوم قانون اساسی (حقوق ملت)

thesis
abstract

از دیدگاه اسلام، حقوق مشروع ملت بر نظام آفرینش و واقعیتهای وجودی بشر مبتنی بوده و پاسخی منطقی و معقول به مقتضیات و نیازهای فطری و طبیعی وی بشمار می رود. "فطره الله التی فطر الناس علیها" براساس ، مبانی و اصول کلی نظام حقوقی اسلام از قبیل حق حیات ، آزادی و عدالت ، بر مبادی حقیقی و نه اعتباری تکیه دارد و ضمن تاکید تامین اهداف مقدمی نظیر رفاه عمومی و استقرار عدالت ، حصول مقصد عالی تری را که همانا تحقق کمال روحی بشر و نیل به مقام قرب و عبودیت پروردگار است به عنوان هدف غائی خود اعلام نموده است . کتاب (قرآن)، سنت (قول، فعل و تقریر معصوم)، اجماع کاشف از سنت و عقل منابع چهارگانه حقوق اسلامی هستند که مبین و مفسر اراده باریتعالی در شکل گیری سیستم حقوقی اسلام از مبنا تا غایات بشمار می روند. در مکتب متعالی اسلام، میزان استحقاق هر شخصی، تنها معیار بهره وری از حقوق بوده و انسانها به نسبت استحقاق هر شخصی، تنها معیار بهره وری از حقوق بوده و انسانها به نسبت استحقاق مشترک از امتیازات برابر برخوردار می شوند. تفاوت استحقاق ناشی از اختلافات جسمی و روحی، نوع استعدادها، جنسیت و کار و تلاش ، به همان نسبت ، حقوق متفاوتی را ایجاب می نماید، همانگونه که برخورداری از توانائیهای برتر، تکالیف افزونتری را می طلبد و این همان مفهوم عدالت اسلامی است . "لا یکلف الله نفسا الا وسعها لما ماکسبت و علیها و مااکتسبت " قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حقوق فردی نظیر حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را فی الجمله مطابق با سیستم حقوقی اسلام تشریح و به رسمیت شناخته است هر چند عموم بعضی اصول آن قیود کوچکی را می طلبد. برخورداری از حق حیات ، حرمت و کرامت انسانی، انتخاب ، امنیت ، بهره وری از محاکم، آزادی فکر، عقیده و بیان، صیانت اسرار خصوصی، داشتن و یا عضویت جمعیت و حزب ، مشارکت در اداره امور کشور، تابعیت ، مالکیت خصوصی، داشتن مسکن و شغل مناسب ، تامین اجتماعی، آموزش و پرورش و محیط مساعد رشد و شکوفائی، پرتوی از حقوق الهی و مشروع ملت به شمار می رود که در آئینه قانون اساسی بازتاب یافته است . تحقق و نیل به هدف غائی نظام حقوقی، ایجاب می کند اعمال حقوق و آزادیهای فردی، بگونه ای طراحی و اجرا شود که بدون کمترین معارضه ای کاملا با هدف مذکور هماهنگ و همسو باشد. رعایت حریم الهی، حقوق عمومی اجتماع، حدود دیگران و حق خویشتن، محدوده اساسی اسلام برای اعمال حقوق و آزادیهای فردی است که آن را از انحراف و طغیان باز می دارد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی فقهی ـ حقوقی حقوق ملت در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران طی 24 اصل بر حقوق ملت تأکید ورزیده است. در تقسیم‌بندی این حقوق، شیوه‌های مختلفی به کار می‌رود که با توجه به ترتیب اصول و زیربنای عقیدتی و فکری هر اصل می‌توان آنها را در سه محور مساوات، امنیت و آزادی مورد مطالعه و تحقیق قرار داد. نگارندگان در این مقاله، ابتدا، مفهوم این سه محور را ارائه نموده و سپس آنها را از نظر فقهی و حقوقی در قانون اساسی ج...

full text

مبانی فکری و اعتقادی حقوق ملت در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

بررسی یک نظریه و یا یک حادث? سیاسی اجتماعی تنها هنگامی میسر است که با رویکردی به شناختِ سیر تکوین و ریشه های شکل گیری آن توجه گردد. حوادث دفعتاً به وجود نمی آیند بلکه مسبوق به سابقه ای در گذشته خویش اند. در این پژوهش به شیوه معمول، ناگزیر به تاریخ تفکر فقهی پیرامون قانون اساسی نظر خواهیم داشت. اندیشه و عمل، دوحوزه مجزا و مستقل از یکدیگر می باشند اما در تعاملی دائمی بر یکدیگر اثر می گذارند.تفکر ...

15 صفحه اول

بررسی مبانی فقهی حقوق سیاسی زنان در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

مشارکت سیاسی زنان امری مقبول در جهت کارآمد نمودن نظام اجتماعی و سیاسی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر اساس مبانی فقهی نگاهی متفاوت به حقوق طبیعی زنان و حق مشارکت سیاسی- اجتماعی آنان داشته، آنها را به رسمیت شناخته و قوای حاکم را موظف به بسترسازی مقتضی جهت نیل به آن نموده است. علی‌رغم وجود بسترهای قانونی برای مشارکت سیاسی زنان، در عمل پاره‌ای از محدودیت‌های ساختاری بر سر راه این مشارکت وج...

full text

بررسی مبانی فقهی حقوق سیاسی زنان در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

مشارکت سیاسی زنان امری مقبول در جهت کارآمد نمودن نظام اجتماعی و سیاسی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر اساس مبانی فقهی نگاهی متفاوت به حقوق طبیعی زنان و حق مشارکت سیاسی- اجتماعی آنان داشته، آنها را به رسمیت شناخته و قوای حاکم را موظف به بسترسازی مقتضی جهت نیل به آن نموده است. علی رغم وجود بسترهای قانونی برای مشارکت سیاسی زنان، در عمل پاره ای از محدودیت های ساختاری بر سر راه این مشارکت وج...

full text

مطالعه تطبیقی حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان

تأمین حقوق و آزادی ملت ها ازمسائل مهم و ضروری در هرنظام سیاسی می باشد.  به گونه ای که اکثرنظام های سیاسی جهان بخشی از قانون اساسی خود را به بیان این حقوق تخصیص داده اند. قانون اساسی ایران و پاکستان که دارای نظام جمهوری اسلامی هستند و قاعدتا از احکام و آموزه های دین مبین اسلام تبعیت می کنند،از این قاعده مستثنی نبوده وبه بیان حقوق ملت پرداخته اند لذا مطالعه حاضر با روش تحلیلی-تطبیقی به بررسی تطبی...

full text

"مبانی حقوق عمومی حقوق رقابت" با نگاهی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

حقوق رقابت یکی از ساحت های مهم و پر نفوذ حقوق عمومی اقتصادی است، بازخوانی تاریخی تحولات اقتصادی و حقوق عمومی حاکی از آن است که مبانی حقوق عمومی قواعد حقوق رقابت از تئوری های دولت و عدالت متاثر بوده است. در این میان هر یک از نظام های حقوقی و سیاسی بر مبنای پایه های فلسفی و سیاسی ویژه به موجه سازی و کاربرد این قواعد پرداخته اند، لیبرال های کلاسیک با توسل به اصل لاضرر قواعد حقوق رقابت را توجیه می ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023